ท้องผูก ท้องเสีย ลำไส้แปรปรวน ถ่ายไม่ออกมา 2-3 วัน อึดอัด ไม่สบายท้อง แก้ได้ค่ะ หลายคนมีปัญหานี้เรื้อรังมานาน แก้ตอนนี้ยังแก้ได้ แก้ทัน แต่ถ้าปล่อยไว้อาจลุกลามจนต้องตัดลำไส้ก็ได้
วันนี้นุชมีเรื่องราวเกี่ยวกับ จุลินทรีย์ตัวดีที่แก้ปัญหาท้องผูก ท้องเสียได้ จุลินทรีย์นี้เรียกว่า โพรไบโอติก มีคนจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ที่หันมาใช้ผลิตภัณฑ์ probiotic เพื่อรักษาอาการเจ็บป่วยหรือเพื่อให้ตัวเองมีสุขภาพดี
โพรไบโอติกคืออะไร
- “โพรไบโอติก (Probiotics)” ซึ่งหากแปลตามรากศัพท์จะมีความหมายว่า “ส่งเสริมสิ่งมีชีวิต” แบคทีเรียในกลุ่มนี้ล้วนเป็นสายพันธุ์ที่ไม่ก่อโรคในคนปกติ อีกทั้งยังช่วยในกระบวนการย่อยและการดูดซึมอาหาร บำรุงระบบขับถ่าย ปรับสมดุลลำไส้ และเป็นทางออกของปัญหาลำไส้แปรปรวนด้วย
- (อาจมีคนสงสัยว่า ตกลงโพรไบโอติกเป็นจุลินทรีย์ หรือ แบคทีเรีย อย่างนี้ค่ะ จุลินทรีย์เป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก ที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าจึงจำเป็นต้องใช้กล้องจุลทรรศน์ ชนิดของจุลินทรีย์ได้แก่ แบคทีเรีย อาร์เคีย รา และ ยีสต์ เป็นต้น)
- โพรไบโอติกคือชื่อเรียกแบคทีเรียชนิด “มีประโยชน์” ซึ่งอยู่ในกระเพาะอาหารและลำไส้ ทำหน้าที่ต่อสู้แบคทีเรียชนิด “มีโทษ” ซึ่งกระตุ้นให้เกิดการเจ็บป่วยเกี่ยวกับการย่อยอาหาร เช่น ท้องอืด อาการบีบตัวผิดปกติของกระเพาะอาหารและลำไส้
- Probiotic นั้นสามารถช่วยรักษาอาการท้องเสียจากการติดเชื้อไวรัสหรือจากผลข้างเคียงของยาปฏิชีวนะได้ดีที่สุด เนื่องจากการติดเชื้อและยาปฏิชีวนะนั้นจะทำให้สมดุลของแบคทีเรียในทางเดินอาหารเสียไป probiotic จึงเข้าไปช่วยปรับสมดุลดังกล่าวให้เป็นปกติ ในทางกลับกัน อาการท้องผูกนั้นเป็นปัญหาทางการขับถ่ายที่พบได้บ่อย และหลายคนพบว่ายาระบายนั้นไม่ช่วยบรรเทาเลย
นักวิจัยจาก King’s College ที่ London ได้ทำการรวบรวมการศึกษาต่างๆเกี่ยวกับการใช้ probiotic ในการรักษาภาวะท้องผูก พวกเขาพบว่าโดยเฉลี่ยแล้ว probiotic จะช่วยทำให้เวลาที่อาหารอยู่ในทางเดินอาหารนั้นช้าลงได้ประมาณ 12.4 ชั่วโมง และเพิ่มจำนวนการขับถ่ายได้ถึง 1.3 เท่าต่อสัปดาห์ และยังช่วยทำให้อุจจาระนิ่มลงได้อีกด้วย Probiotic ที่มีส่วนผสมของเชื้อ Bifidobacterium นั้นเป็นชนิดที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด
โพรไบโอติก มีประโยชน์ต่อสุขภาพอย่างไร?
โพรไบโอติก ที่อยู่ในอาหาร ยา และอาหารเสริม ส่วนมากจะสร้างสารชนิดหนึ่งออกมาตามธรรมชาติ นั่นคือ กรดแลคติก (Lactic acid) ซึ่งเป็นสารที่ออกฤทธิ์หลายอย่าง เช่น
- ช่วยยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียชนิดอื่นในลำไส้ รวมถึงไวรัสที่ก่อโรคท้องร่วง เมื่อเราทานอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อโรค เชื้อเหล่านั้นจึงถูกยับยั้งไม่ให้ก่อโรคได้
- ช่วยลดการดูดซึมไขมัน คอเลสเตอรอล และไตรกลีเซอไรด์ในผนังลำไส้ จึงช่วยควบคุมไม่ให้มีไขมันในเลือดสูง
- ช่วยกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ เพิ่มกากใยและความชื้นให้อุจจาระ จึงป้องกันอาการท้องผูก ช่วยให้การขับถ่ายเป็นปกติ และลดการเกิดลำไส้แปรปรวนด้วย
- เพิ่มการดูดซึมสารอาหารจำเป็นในทางเดินอาหาร เช่น แคลเซียม วิตามินบี ทำให้เซลล์ต่างๆ ทำงานได้ดีขึ้น
- ช่วยยับยั้งการเจริญของเซลล์มะเร็งในลำไส้ และกำจัดสารก่อมะเร็งบางชนิด
- ผลิตเอนไซม์แลคเทส ซึ่งช่วยย่อยน้ำตาลในนม จึงลดอาการปวดท้อง ท้องอืดจากการดื่มนม และช่วยให้ดูดซึมสารอาหารต่างๆ ในน้ำนมได้ดีขึ้น
นอกจากนั้นยังช่วยเรื่อง…
1. ลดน้ำหนัก
จากงานวิจัยพบว่า การทานโพรไบโอติกสามารถช่วยลดน้ำหนักและดัชนีมวลกายได้ ทั้งนี้นักวิจัยได้รวมผลการวิจัยจาก 25 การทดลองแบบสุ่ม ซึ่งมีผู้เข้าร่วมทดลองเป็นผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีมากกว่า 1,900 คน ผลปรากฏว่า การทานโพรไบโอติกมากกว่า 1 ชนิด และทานเป็นเวลา 8 สัปดาห์ หรือมากกว่านี้ ทำให้ลดน้ำหนักได้มากที่สุด ทั้งนี้ผู้ชายและผู้หญิงมีน้ำหนักลดลง 0.59 กิโลกรัม และมี BMI ลดลง อย่างไรก็ตาม โพรไบโอติกสามารถช่วยให้การควบคุมน้ำตาลในเลือดดีขึ้น และมีผลต่อความไวของเลปติน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ช่วยควบคุมความอยากอาหาร
2. ช่วยให้สภาพผิวดีขึ้น
การเป็นโรคสะเก็ดเงิน โรคผื่นผิวหนังอักเสบ หรือโรคสิวหน้าแดง ทำให้เรากลุ้มใจ อย่างไรก็ตาม มีบางงานวิจัยชี้ให้เห็นว่า โพรไบโอติกบางสายพันธุ์สามารถช่วยแก้ปัญหาดังกล่าว ทั้งนี้ปัญหาผิวบางชนิดมีสาเหตุมาจากการอักเสบ หากเราสามารถลดการอักเสบได้ มันก็จะช่วยให้ผิวของเราดีขึ้นได้ค่ะ
3. ดีต่อระบบภูมิคุ้มกัน
มีงานวิจัยที่ทำกับนักกีฬาพบว่า อัตราการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนของพวกเขาน้อยลงหลังจากทานโพรไบโอติก ซึ่งมันก็สมเหตุสมผลเพราะว่าโพรไบโอติกเป็นแบคทีเรียชนิดดี และมันสามารถป้องกันการติดเชื้อได้ นอกจากนี้การรักษาสมดุลของแบคทีเรียชนิดนี้ให้เหมาะสมก็ยังช่วยทำให้คุณอยู่ห่างไกลจากโรคไข้หวัดธรรมดาและโรคไข้หวัดใหญ่
4. ช่วยให้มีอาการแพ้น้อยลง
มีงานวิจัยพบว่า คนที่เป็นโรคภูมิแพ้ที่ทานอาหารเสริมที่เป็นโพรไบโอติกที่เรียกว่า B. lactis วันละครั้งเป็นเวลา 8 สัปดาห์ มีอาการคัดจมูกน้อยลงกว่าคนที่ไม่ได้ทาน นอกจากนี้นักวิจัยยังพบว่า คนที่ทานโพรไบโอติกมีอาการอักเสบน้อยลง เพราะว่าโพรไบโอติกไปเปลี่ยนแปลงการซึมผ่านของผนังลำไส้ และช่วยป้องกันไม่ให้สารที่ก่อให้เกิดการอักเสบเข้าไปในกระแสเลือด
5. ช่วยให้อารมณ์ดีขึ้น
มีงานวิจัยเล็กๆ ได้ศึกษาผู้เข้าร่วมทดลองที่มีความผิดปกติทางอารมณ์จำนวน 40 คน ผลปรากฏว่า คนที่ทานโพรไบโอติกชนิดผงทุกคืนเป็นเวลาหนึ่งเดือน มีความสุขมากขึ้น และรู้สึกว่าได้รับผลกระทบจากความผิดหวังในชีวิตน้อยกว่าคนที่ทานยาหลอก (Placebo) ยิ่งไปกว่านั้น ยังมีงานวิจัยชี้ให้เห็นว่า โพรไบโอติกสามารถช่วยลดระดับของอาการซึมเศร้า ความเครียด และความวิตกกังวล
อาหารที่มีโพรไบโอติกสูง
เราสามารถเพิ่มแบคทีเรียโพรไบโอติกในลำไส้ได้จากการทานอาหารต่างๆ โดยอาหารที่มีโพรไบโอติกสูง ได้แก่
- โยเกิร์ต มาจากการนำนมไปผ่านกรรมวิธีหมักด้วยแบคทีเรียที่ไม่เป็นอันตราย ทำให้ในโยเกิร์ตมีโพรไบโอติกที่สร้างกรดแลคติกอยู่สูง
- นมเปรี้ยว มาจากนมที่ผ่านกระบวนการหมักด้วยแบคทีเรียเช่นเดียวกับโยเกิร์ต การทานนมเปรี้ยวเป็นประจำจึงช่วยรักษาสมดุลลำไส้ และช่วยบำรุงระบบขับถ่าย
- ชีส ผ่านกระบวนการหมักด้วยแบคทีเรียเช่นกัน ทำให้มีโพรไบโอติกสูง ขณะเดียวกันก็อุดมด้วยโปรตีนและแคลเซียม ซึ่งช่วยในการเจริญเติบโต และบำรุงกระดูกและฟัน
- กิมจิ ผักดองขึ้นชื่อของเกาหลี ซึ่งใช้ผักกาดมาหมักกับเครื่องเทศและดองเก็บไว้ กิมจินั้นมีโพรไบโอติกสูง อีกทั้งช่วยเพิ่มใยอาหารในลำไส้อีกด้วย
- ข้าวหมาก อาหารไทยตำรับโบราณที่เกิดจากการหมักข้าวกับยีสต์ จนแป้งถูกเปลี่ยนเป็นน้ำตาล แม้การทานมากๆ อาจทำให้เมาเหมือนการดื่มเหล้า แต่ในข้าวหมากก็อุดมด้วยแบคทีเรียที่มีประโยชน์
- อาหารเสริม ในปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่ประกอบด้วยโพรไบโอติกอยู่ ซึ่งเป็นรูปแบบที่ทานได้ง่าย และเหมาะกับผู้ที่แพ้นม โยเกิร์ต ชีส และอาหารหมักดอง
ข้อควรระวังของโพรไบโอติก
ในคนที่มีภูมิต้านทานต่ำกว่าปกติ เช่น ผู้ติดเชื้อ HIV ควรระมัดระวังในการทานอาหารที่มีโพรไบโอติก เพราะแบคทีเรียเหล่านี้อาจก่อโรคได้เช่นกัน นอกจากนี้ ผู้ที่ร่างกายไม่สามารถย่อยผลิตภัณฑ์จากนมได้ ควรหลีกเลี่ยงการทานนมเปรี้ยว โยเกิร์ต และชีส แต่ควรรับโพรไบโอติกในรูปแบบอื่นๆ แทน
ขอบคุณข้อมูลจาก honestdocs
ฝากกด subscribe ช่องสลัดครีเอเตอร์พอดแคสต์ด้วยนะคะ
สามารถฟังพอดแคสต์ ได้ที่
ช่องทางติดต่อ สลัดครีเอเตอร์
โทร: 086 672 0607
Line id: @saladcreator หรือคลิก
